Είκοσι δυο μόλις ημέρες μετά την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ από την ένοπλη τζιχαντιστική οργάνωση HTS και των συνεργαζόμενων με αυτή ένοπλων ομάδων, και ενώ η διεθνής κοινότητα απευθύνει εκκλήσεις και υποβάλλει υποδείξεις για μια δομημένη και συγκροτημένη διαδικασία μετάβασης, ο ντε φάκτο κυβερνήτης της Συρίας Αλ Τζολάνι αποκάλυψε τις προθέσεις του.
Η διαδικασία μετάβασης, όπως εξήγησε στο Αλ Αραμπίγια, θα είναι μακρά. Θα χρειαστούν τρία τουλάχιστον χρόνια για τη σύνταξη νέου συντάγματος και τουλάχιστον τέσσερα χρόνια για εκλογές. Συνεπώς, μέχρι τότε η Συρία θα περιέλθει στην ενός ανδρός Αρχή.
Παρά τις συστηματικές και αποτελεσματικές σε μεγάλο βαθμό προσπάθειες του πρώην οπλαρχηγού του HTS με την προϋπηρεσία στην Αλ Κάιντα να εμφανίσει ένα σύγχρονο πρόσωπο προκειμένου να καθησυχάσει τη διεθνή κοινότητα αλλά και τους Σύριους πολίτες, είναι προφανές ότι πολλά πράγματα γίνονται χωρίς να λέγονται και άλλα που λέγονται χωρίς να γίνονται. Και τελικά τα «ωραία λόγια» θα κριθούν από τις πράξεις.
Υπουργικό συμβούλιο χωρίς διάθεση συμφιλίωσης
Προς το παρόν, ο Αλ Τζολάνι, ο οποίος φαίνεται να καθοδηγείται στενά σε όλα τα βήματά του από τους ισχυρούς προστάτες του στην Τουρκία, κάθε άλλο παρά έχει δείξει ότι επιδιώκει τη συγκρότηση μιας συμπεριληπτικής, ενωτικής και συμφιλιωτικής διακυβέρνησης η οποία θα αναλάβει το δύσκολο έργο της ειρήνευσης στη χώρα, της ανασυγκρότησής της και τη δρομολόγηση της διαδικασίας μετάβασης με νέο σύνταγμα και εκλογές ώστε να αποκτήσει αντιπροσωπευτική και δημοκρατικά νομιμοποιημένη κυβέρνηση.
Εξάλλου, δεν θα πρέπει να συγχέεται το γεγονός ότι ενώ η συντριπτική πλειοψηφία του Συριακού λαού δέχθηκε με χαρά και ενθουσιασμό την ανατροπή Άσαντ, η ομάδα η οποία το πέτυχε και έσπευσε να καταλάβει το Προεδρικό Μέγαρο και τους «αρμούς» της εξουσίας δεν έχει ιδιαίτερο λαϊκό έρεισμα. Αντιθέτως, είναι μια μειονοτική ομάδα στο πολιτικό σκηνικό της Συρίας.
Όμως πλέον στη χώρα ισχύει ο νόμος του ισχυρού. Και αυτός είναι ο Αλ Τζολάνι, ο οποίος έσπευσε να διορίσει ένα υπουργικό συμβούλιο με μέλη του οπλαρχηγούς της οργάνωσής του ή άλλων ισλαμικών ομάδων, αποφεύγοντας κάθε κίνηση συμφιλίωσης προς άλλες προσωπικότητες της συριακής αντιπολίτευσης ή ακόμη προς εκπροσώπους θρησκευτικών και εθνικών μειονοτήτων ώστε να δοθεί η εικόνα συγκρότησης κυβέρνησης Εθνικής Σωτηρίας.
Η δημόσια καταγγελία του ηγέτη της αντιπολίτευσης Χάντι Αλ-Μπάχρα ότι δεν έχει λάβει καμιά πρόσκληση για διαβούλευση από τον Αλ Τζολανι είναι ενδεικτική.
Νομιμοποίηση της ντε φάκτο εξουσίας στη Δαμασκό θέλουν Τουρκία και αλ Τζολάνι
Ο στόχος της Τουρκίας και του Αλ Τζολάνι είναι να επιβληθεί τώρα η νομιμοποίηση αυτής της ντε φάκτο εξουσίας στη Δαμασκό που στηρίζεται στη στρατιωτική ισχύ των ομάδων που συνέπραξαν στη συγκρότησή της. Και η ανάγκη να υπάρχει αξιόπιστος συνομιλητής στη χώρα, να υποχρεώσει τη διεθνή κοινότητα, τον ΟΗΕ, την Ε.Ε. αλλά και τον Αραβικό κόσμο να αναγνωρίσουν το ιδιότυπο αυτό έκτακτο στρατιωτικό καθεστώς ως νόμιμη προσωρινή κυβέρνηση της χώρας.
Χωρίς να έχουν υπάρξει στοιχειώδεις εγγυήσεις αλλά ούτε και δείγματα γραφής ότι η στρατιωτική κυβέρνηση Αλ Τζολάνι θα δρομολογήσει τη μετάβαση της χώρας και δεν θα χρησιμοποιήσει τη μεταβατική περίοδο μετά από μια διεθνή αναγνώριση της, για τη μεθοδική εξόντωση όλων των ενδεχόμενων αντιπάλων της και πολιτικών που θα μπορούσαν να απειλήσουν σε μελλοντικές εκλογές την εξουσία της.
ΚλείσιμοΗ διεθνής βοήθεια δεν θα πρέπει να δοθεί για διαχείριση σε μια τέτοια στρατιωτική εξουσία που θα την χρησιμοποιήσει για την εδραίωσή της, χωρίς να μπορεί να ελεγχθεί το εάν η βοήθεια καταλήγει στους πραγματικούς δικαιούχους που είναι ο συριακός λαός. Ούτε φυσικά μπορεί να ανοίξει πακτωλός βοήθειας για έργα υποδομής τα οποία θα κατευθυνθούν ανεξέλεγκτα στις τουρκικές εταιρείες που έχουν ήδη αρχίσει να «εισβάλλουν» στη Συρία.
Τι επιδιώκει η Άγκυρα με τη νομιμοποίηση του Αλ Τζολάνι
Το μεγάλο στοίχημα του Ερντογάν και του Αλ Τζολάνι είναι αυτή η ντε φάκτο επιβολή της στρατιωτικής κυβέρνησης ως νόμιμης «προσωρινής» κυβέρνησης, ένα μοντέλο που έχει δείξει πόσο επικίνδυνο είναι στη Λιβύη όπου από το 2015 στην Τρίπολη παραμένει ως αναγνωρισμένη κυβέρνηση από τον ΟΗΕ μια «προσωρινή» κυβέρνηση η οποία δεν έχει την στήριξη του Κοινοβουλίου και η οποία τορπιλίζει κάθε φορά τις προσπάθειες για διεξαγωγή εκλογών και έτσι ντε φάκτο παραμένει στην εξουσία.
Το μοντέλο αυτό εξυπηρετεί και την Άγκυρα, καθώς πολύ εύκολα με την υπογραφή μόνο του Αλ Τζολάνι η Τουρκία θα βάλει πόδι στους πλουτοπαραγωγικούς πόρους της χώρας και θα αναλάβει εργολαβικά την ανοικοδόμηση (με λεφτά της διεθνούς κοινότητας) και συγχρόνως θα μπορεί στα πρότυπα της Λιβύης να προσκληθεί για επίσημη στρατιωτική παρουσία στη χώρα.
Μια τέτοια κυβέρνηση η οποία θα είχε τυπική έστω διεθνή νομιμοποίηση θα μπορεί να ισχυριστεί όπως έκανε και η «προσωρινή» κυβέρνηση Σαράτζ στη Λιβύη το 2019 ότι έχει δικαίωμα να υπογράψει και διεθνείς συμφωνίες όπως αυτή του Τουρκοσυριακού Μνημονίου για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών την οποία έχει προαναγγείλει η Άγκυρα.
Φυσικά μια τέτοια συμφωνία πιθανόν δεν θα είναι στις προτεραιότητες του Αλ Τζολάνι, αλλά πάντως δεν είναι απόφαση την οποία θα αφήσει για το βάθος χρόνου όταν κανείς δεν γνωρίζει ποιες θα είναι οι εξελίξεις στη χώρα.
Οι επιδιώξεις του Αλ Τζολάνι
Ο Αλ Τζολάνι θα επιδιώξει με τη στήριξη Ερντογάν ο οποίος ήδη κάνει λόμπινγκ σε αυτή την κατεύθυνση για άρση των κυρώσεων προς τη Συρία με το επιχείρημα ότι είναι ο μόνος τρόπος για να βγει η χώρα από την απομόνωση και την τραγική οικονομική κατάσταση και μάλιστα είναι χαρακτηριστικό ότι ο ντε φάκτο κυβερνήτης της Συρίας διόρισε ως πρόεδρο της Κεντρικής Τράπεζας τη Μαγιάσα Σαμπρίνα, που όχι μόνο είναι η πρώτη γυναίκα στην θέση αυτή αλλά ήταν και αντιπρόεδρος της Τράπεζας μέχρι και την πτώση του Άσαντ.
Μέγα θέμα φυσικά είναι και η διάλυση των ενόπλων οργανώσεων που δρουν στην χώρα. Ο Αλ Τζολανι δηλώνει ότι θα διαλυθεί η οργάνωσή του. Όμως η HTS έχει ήδη γίνει ο κυβερνητικός Στρατός. Αυτός στον οποίο καλεί να ενταχθούν όλες οι ένοπλες δυνάμεις που δρουν στη χώρα. Πολλές από αυτές έχουν δώσει αγώνα μέχρι θανάτου εναντίον της Αλ Κάιντα, του ISIS αλλά και του HTS και είναι προφανές ότι είναι δύσκολο οι πρώην θανάσιμοι εχθροί να δεχθούν τον αφοπλισμό τους και την υπαγωγή τους στον «Εθνικό» Στρατό που αποτελείται από τους άνδρες του HTS.
Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι επικεφαλής του Υπουργείου Άμυνας ανέλαβε ο υπαρχηγός του HTS Αμπού Χασάν και στις 20 θέσεις ανώτατων αξιωματικών του νέου Στρατού έχουν αναλάβει οπλαρχηγοί της οργάνωσης και φιλικών προς αυτή ισλαμικών οργανώσεων και μεταξύ αυτών είναι και 4 πρώην οπλαρχηγοί προερχόμενοι από την Αλβανία, την Τουρκία, την Ιορδανία, το Τατζικιστάν και την Αίγυπτο κάτι που παραπέμπει στη «διεθνή» των τζιχαντιστών που δρούσαν τα προηγούμενα χρόνια στο ματωμένο τερέν της Συρίας.
Οι Κούρδοι από την άλλη πλευρά είναι εντελώς απίθανο να αποδεχθούν την κατάθεση των όπλων τους όταν η Τουρκία έχει ήδη συγκεντρώσει Στρατό στα σύνορα έτοιμη για «εκκαθαριστικές επιχειρήσεις» στην αυτόνομη κουρδική περιοχή.
Απαιτείται εμπλοκή της Ελλάδας στη διαδικασία
Η Ελλάδα οφείλει για λόγους που αφορούν τη διεθνή νομιμότητα, τη σταθερότητα στην περιοχή αλλά και τα δικά της συμφέροντα, να εμπλακεί ενεργά τόσο στο πλαίσιο της Ε.Ε. όσο και στο πλαίσιο του ΣΑ του ΟΗΕ, του οποίου από την 1η Ιανουαρίου είναι μη μόνιμο μέλος, στη διαδικασία αυτή ώστε να αποτραπεί το ενδεχόμενο της νομιμοποίησης της στρατιωτικής εξουσίας που ελέγχει σήμερα τη Δαμασκό, προτού υπάρξουν ξεκάθαρες και έμπρακτες εγγυήσεις για τη δρομολόγηση της δημοκρατικής μετάβασης χωρίς αποκλεισμούς και με ασφάλεια για όλους τους Σύριους πολίτες ανεξαρτήτως θρησκείας ή εθνικής καταγωγής.
Η εδραίωση ελέω Αλάχ και Ερντογάν της στρατιωτική κυβέρνησης της Δαμασκού θα είναι ένα τραγικό λάθος για την Συρία αλλά και για την ολόκληρη την περιοχή.
Πηγή: protothema.gr
