Υποστηρικτής του Χρήστου Ροζάκη προέκυψε ο Γιώργος Παπαχρήστος. Με γεια του και χαρά του, θα έλεγαν και στην πατρίδα του, την Ήπειρο. Περί ορέξεως, κολοκυθόπιτα, λένε σε άλλες περιοχές. Όταν, όμως, μιλάμε για τον Σύμβουλο Έκδοσης στην εφημερίδα «Τα Νέα», τότε τα πράγματα παίρνουν ανησυχητική διάσταση. Διότι ο άνθρωπος διαμορφώνει άποψη μέσα από τη στήλη του «Στίγμα». Κι εντάξει, όταν λέει ότι ο Κώστας Σημίτης ήταν ο καλύτερος πρωθυπουργός της Ελλάδας τις τελευταίες 10ετίες. Αναφαίρετο δικαίωμά του να κοροϊδεύει τον κόσμο όταν πρόσφατα ο Γιοακίν Αλμούνια αποκάλυψε στο «Βήμα» ότι η Ελλάδα έκρυβε στοιχεία και διόγκωνε το χρέος της από το 2004, δηλαδή επί θητείας Σημίτη.
Το θέμα δημιουργείται από τη στιγμή που ο Παπαχρήστος εκφράζει άποψη για το Καστελόριζο. Όταν θέτει σε αμφισβήτηση την ελληνική θέση περί ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, τότε ή κάτι δεν πηγαίνει καλά ή κάτι ύποπτο ετοιμάζεται.
Η υπόθεση δημιουργεί ακόμα περισσότερες ανησυχίες όταν την επόμενη μέρα ακολουθεί τον ίδιο δρόμο ο έτερος Σύμβουλος Έκδοσης της ίδιας εφημερίδας. Ο Γιάννης Πρετεντέρης, ο οποίος μέχρι καφέδες έχει πετάξει στο γήπεδο, αλλά για το Καστελόριζο έχει αμφιβολίες αν αξίζει ένας πόλεμος.
Οι «ακροδεξιές καρακάξες» του Παπαχρήστου
Πάμε να δούμε τι έγραψε ο Παπαχρήστος στις 3 Ιουλίου με τίτλο «στρουθακαμηλισμοί» και με σαφή πρόθεση να επιτεθεί στους διαφωνούντες με πυρά περί ακροδεξιάς ρητορικής.
«Δεν με τρελαίνει και πολύ η ιδέα να υπερασπιστώ τον Χρήστο Ροζάκη, και κυρίως τις απόψεις του για τα ελληνοτουρκικά και τη θέση της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο. Αλλά νιώθω την ανάγκη να το κάνω, παρά το γεγονός ότι με τον άνθρωπο δεν έχω ούτε το ελάχιστο μιας τυπικής γνωριμίας, παρά το γεγονός ότι είχε χρηματίσει υφυπουργός Εξωτερικών επί Κώστα Σημίτη (να μην ξεχνιόμαστε, παρακαλώ, του καλύτερου πρωθυπουργού που είχε η χώρα τις τελευταίες δεκαετίες…).
» Τι είπε ο κ. Ροζάκης που έκανε τις κάθε είδους ακροδεξιές καρακάξες να φρίξουν από ιερό μένος; Το αυτονόητο, και την αλήθεια: ότι το Καστελλόριζο είναι απομονωμένο, δεν ανήκει στο υπόλοιπο ελληνικό θαλάσσιο σύμπλεγμα, και ως εκ τούτου – θα πρόσθετα εγώ – είναι αδύναμη ενώπιον κάποιου διεθνούς οργανισμού η ελληνική θέση περί του αντιθέτου και περί ΑΟΖ διακοσίων μιλίων, όταν απέναντί του, σε απόσταση ελάχιστων μιλίων, απλώνεται μια ολόκληρη χώρα, η Τουρκία.
» Αυτή η αλήθεια τού κόστισε λέει τη θέση του ως συμβούλου του υπουργείου των Εξωτερικών. Δεν ξέρω αν ο κ. Ροζάκης μετά από αυτό θα βάλει τη γάτα του να κλαίει, όμως θα παρακαλούσα την ηγεσία του υπουργείου των Εξωτερικών, και ειδικά τον επικεφαλής της υπουργό Δένδια, να βγάλει το κεφάλι από την άμμο και να πάψει πρώτον να στρουθοκαμηλίζει και δεύτερον να τρέχει σαν το σκυλάκι να υλοποιήσει τις απαιτήσεις της Ακροδεξιάς που ζητάει την κεφαλή του Ροζάκη επί πίνακι…
Όμηροι του λαϊκισμού
» Υπάρχουν μεγάλες αλήθειες που δεν έχουν ειπωθεί σε σχέση με τα ελληνοτουρκικά, και υπάρχουν και ψέματα πολλά, ψέματα εκατέρωθεν του Αιγαίου, που αποκλείουν να υπάρξει κάποτε λύση στις ελληνοτουρκικές διαφορές. Οι ηγεσίες των δύο χωρών είναι όμηροι ενός αχαλίνωτου λαϊκισμού, ο οποίος διαπερνά οριζοντίως και καθέτως το πολιτικό σύστημα και αποκλείει κάθε πιθανότητα να εξευρεθεί λύση η οποία να ικανοποιεί και τις δύο πλευρές και να αποκλείει κάθε πιθανότητα εμπλοκής στο μέλλον. Λαϊκισμός συν πολιτικό κόστος έχουν μεταβάλει τις δύο χώρες στους καλύτερους πελάτες της πολεμικής βιομηχανίας, συσσωρεύοντας χρέη στο ήδη τεράστιο δημόσιο χρέος τους και πολλή χαμένη ενέργεια για την προετοιμασία μιας σύρραξης που κατά πάσα πιθανότητα δεν θα γίνει ποτέ.
» Και όμως, όλα θα είχαν βρει τον δρόμο τους αν οι ηγεσίες των δύο χωρών άφηναν κατά μέρος τις απειλές, τους εκβιασμούς και τους λεονταρισμούς και έβρισκαν το θάρρος να θάψουν το τσεκούρι του πολέμου και να καθίσουν γύρω από ένα τραπέζι με τη δέσμευση ότι δεν θα σηκωθούν ποτέ από εκεί αν δεν καταλήξουν σε μια συμφωνία.
Κάνω όνειρα, έ; Το παραδέχομαι, ο αφελής…».
Ξεκάθαρη η βούληση του Παπαχρήστου να πείσει ότι δεν τρέχει και κάστανο εάν δεν έχει ΑΟΖ το Καστελόριζο. Θαυμαστής του Σημίτη δηλώνει ο άνθρωπος. Του πρωθυπουργού στα χρόνια του οποίου παρέδωσε η Ελλάδα τον Οτσαλάν στους Τούρκους και που ευχαριστούσε τους Αμερικανούς που χάθηκαν μόνο τρία Ελληνόπουλα, τρία παλικάρια που πήγαν να προστατέψουν τη βραχονησίδα μας.
Το δίλημμα του Πρετεντέρη
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο Γιάννης Πρετεντέρης. Ακολούθησε, όμως, διαφορετικό δρομολόγιο για να φτάσει στο Καστελόριζο. Διάνθισε με ιστορικά παραδείγματα το σκεπτικό του για να μπερδέψει προφανώς τον κόσμο.
«Τηρουμένων των αναλογιών και σχηματικά, η χώρα μας αντιμετωπίζει σήμερα ένα παρόμοιο δίλημμα απέναντι στην Τουρκία. Αξίζει να πεθάνουμε για το Καστελλόριζο;
» Στις 4 Μαΐου 1939, η γαλλική εφημερίδα “L’ Oeuvre” δημοσίευσε ένα άρθρο με τίτλο “Να πεθάνουμε για το Ντάντσιχ;”.
» Το υπέγραφε ο σοσιαλιστής και ειρηνιστής βουλευτής Μαρσέλ Ντεά.
» Ο λεγόμενος “πολωνικός διάδρομος” ή “διάδρομος του Ντάντσιχ” δημιουργήθηκε μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο σε βάρος της ηττημένης Γερμανίας κι επέτρεπε στην Πολωνία να έχει πρόσβαση στη Βαλτική.
» Ταυτοχρόνως όμως χώριζε την Ανατολική Πρωσία από την υπόλοιπη Πρωσία. Το γερμανόφωνο Ντάντσιχ (σημερινό Γκντανσκ) είχε κηρυχθεί αυτόνομη πόλη.
» Η απαίτηση της χιτλερικής Γερμανίας ήταν να της επιστραφεί ο διάδρομος ώστε να ενοποιήσει εκ νέου τον εθνικό της χώρο.
» Η απαίτηση αυτή αποτέλεσε τελικά το πρόσχημα που χρησιμοποίησε λίγους μήνες αργότερα ο Χίτλερ για να εισβάλει στην Πολωνία την 1η Σεπτεμβρίου 1939. Η Γαλλία κι η Αγγλία έσπευσαν στο πλευρό της Πολωνίας με την οποία είχαν συμμαχία κι έτσι ξεκίνησε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος
» Το άρθρο του Ντεά έβρισκε τη γερμανική απαίτηση “πολύ λογική” και θεωρούσε το αντικείμενο της διαμάχης μακρινό κι αδιάφορο για τη Γαλλία.
» Αναρωτιόταν ως εκ τούτου στο τέλος αν αξίζει “να πεθάνουμε για το Ντάντσιχ”. Για να απαντήσει κατηγορηματικά “Όχι!”.
» Η απορία “γιατί να πεθάνουμε για το Ντάντσιχ;” καθιερώθηκε έκτοτε ως έκφραση ενδοτισμού. Και από αυτήν χαρακτηρίστηκαν “πουρκουάδες” όσοι την υιοθετούσαν.
» Τηρουμένων των αναλογιών και σχηματικά, η χώρα μας αντιμετωπίζει σήμερα ένα παρόμοιο δίλημμα απέναντι στην Τουρκία. Αξίζει να πεθάνουμε για το Καστελλόριζο;
» Διάφορες παρεμβάσεις τελευταία θέτουν σε αμφισβήτηση πάγιες παραδοχές της εξωτερικής πολιτικής μας.
» Ο Χρ. Ροζάκης υποστηρίζει ότι “εμείς έχουμε αναπτύξει μια μαξιμαλιστική θέση ή μια σειρά μαξιμαλιστικών θέσεων. Το Διεθνές Δίκαιο (…) δεν μας προστατεύει πάντα”.
» Και προσθέτει με προφανές νόημα ότι “το Καστελλόριζο είναι απομακρυσμένο από τη Ρόδο αλλά είναι κοντά στις ακτές τις τουρκικές” (Κρήτη TV).
» Επικαλούμενος το θετικό (γι’ αυτόν) παράδειγμα των Πρεσπών, το Προσφυγικό και το ενδεχόμενο προσφυγής στη Χάγη για τα ελληνοτουρκικά, ο Ν. Μουζέλης μας καλεί “να πάρουμε αλλά και να δώσουμε» διότι διαφορετικά «το κομματικό συμφέρον υπερισχύει του εθνικού” (“Το Βήμα”, 28/6).
» Ενώ και ο πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ Λ. Τσούκαλης παρατηρεί ότι “το πολιτικό μας σύστημα δεν αντέχει να προχωρήσει σε έντιμους συμβιβασμούς με τους γείτονες γιατί φοβάται το πολιτικό κόστος”.
» Θεωρεί “προφανέστατη ασυνέπεια” να λέμε “δεν μπορούμε να πάμε στη Χάγη γιατί ενδεχομένως η Χάγη δεν θα ικανοποιήσει όλες τις διεκδικήσεις μας. Ή πιστεύεις στο διεθνές δίκαιο, το στηρίζεις, το σέβεσαι (…) ή δεν το κάνεις” (29/6).
» Φυσικά τίποτα δεν απαγορεύει να αναιρούνται, να αναθεωρούνται ή ακόμη και να ακυρώνονται οι όποιες παραδοχές στην εξωτερική πολιτική.
» Ούτε μπορεί κάποιος να απορρίπτει την ειρηνική διευθέτηση μιας διαφοράς, ιδίως αν η επίλυση στηριχτεί στο διεθνές δίκαιο και σε ένα διεθνές δικαστήριο, όπως η Χάγη.
» Στην προκειμένη περίπτωση όμως η συζήτηση πάσχει σε τρία σημεία.
» Πρώτον, η επίλυση μιας διαφοράς είναι σαν το τανγκό. Χρειάζεται δυο. Και προς το παρόν δεν βλέπω τον δεύτερο ενδιαφερόμενο.
» Έχουμε μείνει να διαπραγματευόμαστε μεταξύ μας και χωρίς αντίκρισμα!
» Δεύτερον, συζητούμε πώς θα λυθεί μια διαφορά χωρίς να έχουμε ακόμη συμφωνήσει ποια είναι η διαφορά. Η υφαλοκρηπίδα; Το καθεστώς των νησιών; Η ΑΟΖ; Η εκμετάλλευσή της; Ο εναέριος χώρος; Τα χωρικά ύδατα;
» Ή μήπως η επιθετική πολιτική ισχύος και η προσπάθεια επιβολής της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή; Διότι αν πρόκειται για το τελευταίο δεν βλέπω τι δουλειά έχουν το διεθνές δίκαιο και η Χάγη.
» Τρίτον, τι ακριβώς επιδιώκουμε. Τι “θα πάρουμε” και τι “θα δώσουμε” στο νταραβέρι. Τι θεωρείται “έντιμος συμβιβασμός με τους γείτονες”. Ποιες θέσεις είναι μαξιμαλιστικές και ποιες μινιμαλιστικές.
» Τελικά δηλαδή αξίζει να πεθάνουμε για το Καστελλόριζο ή δεν αξίζει;
» Το 432 π.Χ. ο Περικλής δίνει μια απάντηση στη συζήτηση για το “Μεγαρικό Ψήφισμα” όπως την μεταφέρει ο Θουκυδίδης.
» Η Αθήνα κήρυξε εμπάργκο στα Μέγαρα και τα Μέγαρα υποκινούσαν τους Πελοποννήσιους συμμάχους τους να επιτεθούν στην Αθήνα. Αν δεν ανακαλέσουν οι Αθηναίοι το ψήφισμα θα ξέσπαγε πόλεμος.
» Μεταξύ μας, το θέμα δεν ήταν ιδιαίτερα σοβαρό – άλλωστε ο Αριστοφάνης το διακωμώδησε λίγο αργότερα στους “Αχαρνείς”.
» Ο Περικλής όμως λέει στους συμπολίτες του πως “δεν πρέπει να υποχωρήσωμεν”.
» Ούτε “να αφήσετε υφισταμένη εις την συνείδησίν σας την μομφήν ότι επολεμήσατε δι’ ασήμαντον αιτίαν”.
» Και εξηγεί: “το ασήμαντον αυτό αποτελεί την λυδίαν λίθον προς εξακρίβωσιν και δοκιμασίαν των προθέσεών σας. Καθόσον εάν υποχωρήσετε απέναντί των θα ευρεθήτε ενώπιον νέας και επαχθεστέρας απαιτήσεως. Διότι θα νομίζουν ότι και εις τούτο θα υποκύψετε ένεκα φόβου” (“Ιστορίαι”, βιβλίο Α’, μετάφραση Ελ. Βενιζέλος).
» Με άλλα λόγια ο Περικλής απαντά όπως θα απαντούσε ο Τσόρτσιλ. Ότι αξίζει να πεθάνει κανείς για το Ντάντσιχ διότι το ζήτημα δεν είναι η απόσταση από το Ντάντσιχ, ούτε η αυτοτελής σημασία του, αλλά ο εχθρός που έχεις απέναντί σου.
» Επίλογος. Τελικά ο σοσιαλιστής κι ειρηνιστής Μαρσέλ Ντεά αποσχίστηκε από τους σοσιαλιστές.
» Ίδρυσε το Εθνικό Λαϊκό Κόμμα και το 1944 κατέληξε υπουργός Εργασίας στη δωσιλογική κυβέρνηση του Βισύ.
» Μετά τον πόλεμο καταδικάστηκε ερήμην για δωσιλογισμό και πέθανε φυγάδας και κρυπτόμενος σε ένα μοναστήρι στην Ιταλία».
Τελικά, αξίζει να πεθάνουμε για το Καστελόριζο; Ή κάποιοι προετοιμάζουν το έδαφος για να μας πείσουν ότι δεν τρέχει κάτι εάν το ελληνικό νησί χάσει τα δικαιώματά του. Άραγε, αυτές οι απόψεις δεν αποτελούν εθνική προδοσία; Ή μήπως γίναμε κι εμείς ακροδεξιές καρακάξες; Αλλά, αν δεν κάνουμε λάθος πρόκειται για τους ίδιους ανθρώπους που αμφισβητούσαν τη Συμφωνία των Πρεσπών που τώρα επικροτούν…