«Πλέον είμαστε σε μία φάση που οποιαδήποτε επιδημιολογική έξαρση θα την αντιμετωπίσουμε υπερτοπικά ή υπερθεματικά», δήλωσε ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων, Νίκος Χαρδαλιάς, στο πλαίσιο του Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών. Ο ίδιος προσέθεσε πως «για εμάς η προτεραιότητα είναι ξεκάθαρη στις επιχειρησιακές μας επιλογές: Ανθρώπινη ζωή, ανθρώπινη περιουσία, φυσικό περιβάλλον».
Οι ευθύνες στη διαχείριση μιας κρίσης, ο «γάμος» μεταξύ υγείας και οικονομίας, καθώς και η πιθανότητα να αναδειχθεί ένα νέο προφίλ ηγετών στην πολιτική και στις επιχειρήσεις βρέθηκαν στο επίκεντρο της τοποθέτησης του υφυπουργού.
Ο κ. Χαρδαλιάς, αναφερόμενος στην κρίση της πανδημίας του COVID-19, είπε: «Η κρίση έφερε πιο κοντά την ανάγκη να αναδείξουμε νέες δεξιότητες, όμως σε κάθε χώρα αυτό ποικίλλει ανάλογα με τους μηχανισμούς και τις δομές αυτής της χώρας. Δεν ανέδειξε απαραίτητα ένα νέο προφίλ ηγέτη, απλώς μας έφερε πιο κοντά στο ιδανικό, στο πρότυπο στιλ ηγέτη κι αυτό φαίνεται και στις διαφορετικές χώρες που κλήθηκαν οι επί τόπου ηγέτες να δείξουν την όποια αποφασιστικότητα, την όποια αναλυτική σκέψη και τις όποιες πραγματικές ικανότητες, δεξιότητες είχαν». Προσέθεσε δε ότι «το ζήτημα της ηγεσίας είναι ένα σύνθετο θέμα το οποίο εν μέσω κρίσης βασίζεται σε πολύ συγκεκριμένα δεδομένα. Τα δεδομένα αυτά έχουν να κάνουν με τα αντανακλαστικά, έχουν να κάνουν με το πόσο αποτελεσματικός μπορείς να είσαι, και το βασικότερο έχουν να κάνουν με το πόσο μπορείς να εμπνεύσεις τον κόσμο ώστε να μπορεί να ακολουθήσει». Παράλληλα ο κ. Χαρδαλιάς σημείωσε: «Το ζήτημα των αντανακλαστικών είναι ένα ζήτημα που είναι πολύ πιο σύνθετο διότι χρειάζεται να έχεις όλη την εικόνα για να μπορέσεις να πάρεις κατάλληλες αποφάσεις σε γρήγορο χρόνο, πόσο μάλλον όταν ξέρεις ότι οι αποφάσεις αυτές επηρεάζουν εκατομμύρια συνανθρώπους σου, την ίδια τη χώρα. Και από εκεί και πέρα το ζήτημα της έμπνευσης βασίζεται στο πόσο αποτελεσματικός είσαι και τι σχέση εμπιστοσύνης έχεις με την ίδια την κοινωνία. Αυτό χτίζεται βήμα-βήμα».
Ερωτηθείς πόσο βαριά είναι η ευθύνη όταν κάποιος πρέπει να λάβει αποφάσεις που έχουν δεδομένα ανθρώπινο κόστος, ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων επισήμανε ότι «δεν είναι εύκολο να καλείσαι να διαχειριστείς κρίσεις, πόσο μάλλον όταν χρειάζεται να πάρεις αποφάσεις, ή να κάνεις εισηγήσεις πολλές φορές που δεν θα επηρεάσουν μόνο εσένα αλλά που είσαι σίγουρος 100% ότι μπορεί να επηρεάσουν εκατομμύρια συνανθρώπους σου και την εξέλιξη της ζωής τους». Προσέθεσε δε ότι η πολιτική προστασία καλείται καθημερινά να πάρει μικρές ή μεγάλες αποφάσεις. «Μια λάθος απόφαση, μια λάθος εφαρμογή της απόφασης ή αν ένα κύτταρο ή γρανάζι του μηχανισμού δεν λειτουργήσει, μπορεί να καταρρεύσει όλος ο μηχανισμός, άρα προφανώς είναι εξαιρετικά δύσκολο. Για εμάς η προτεραιότητα είναι ξεκάθαρη στις επιχειρησιακές μας επιλογές. Ανθρώπινη ζωή, ανθρώπινη περιουσία, φυσικό περιβάλλον. Όλες αυτές τις αρχές που με αυτή τη σειρά προβλέπονται στο Σύνταγμα, αυτές υπηρετούμε μέχρι τέλους», σημείωσε ο κ. Χαρδαλιάς, συμπληρώνοντας ότι «δεν ξεκινάμε κάτι στη λογική ότι μπορεί να έχουμε ανθρώπινο κόστος -και έναν άνθρωπο να χάσουμε είναι βαρύ το τίμημα». Παράλληλα υπογράμμισε: «Αν πετύχαμε κάτι σε αυτή την κρίση είναι ότι δεν χρειάστηκε να φτάσουμε στην κατάσταση που έφτασαν άλλες χώρες και άλλοι συνάδελφοί μου στην πολιτική προστασία που καθημερινά έπρεπε να πάρουν αποφάσεις για το ποιοι θα ζήσουν και ποιοι θα πεθάνουν. Εμείς δεν φτάσαμε σε αυτό. Ο στρατηγικός μας σχεδιασμός από την πρώτη στιγμή ήταν ξεκάθαρος, τον υπηρετήσαμε όλοι με μοναδική στοχοπροσήλωση όλα τα συναρμόδια υπουργεία, και το Υγείας, και το Μεταφορών και το Τουρισμού τώρα, συντεταγμένα υπό τις οδηγίες του πρωθυπουργού, ακολουθήσαμε-υπηρετήσαμε το στόχο, έτσι ώστε να μη χρειαστεί να πάρουμε τέτοιου είδους αποφάσεις».
Ερωτηθείς αν σε περίπτωση αναζωπύρωσης του ιού αντέχει η χώρα και κυρίως η οικονομία ένα νέο lockdown, ο κ. Χαρδαλιάς ανέφερε ότι από την πρώτη στιγμή εμπιστεύονται και ακολουθούν τις οδηγίες των ειδικών, επιλογή που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της διαχείρισης αυτής της κρίσης. «Έχουμε φύγει νομίζω από το μοντέλο των οριζόντιων αποφάσεων και διαδικασιών το οποίο το βιώσαμε σε εθνικό επίπεδο με την πρώτη φάση του “ μένουμε σπίτι’’ και του κλεισίματος σταδιακά της αγοράς, και πλέον είμαστε σε μία φάση που οποιαδήποτε επιδημιολογική έξαρση θα την αντιμετωπίσουμε υπερτοπικά ή υπερθεματικά, τόνισε ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων υπογραμμίζοντας πως άρα είναι πολύ μακριά η επιχειρησιακή λογική που αφορά σε οριζόντια lockdowns. Ακόμη σημείωσε: «Παλεύουμε για να μην έχουμε οποιοδήποτε πρόβλημα, προετοιμαζόμαστε για να μην έχουμε οποιοδήποτε ζήτημα, όμως σε περίπτωση που προκύψει οτιδήποτε τα κριτήριά μας πλέον είναι καθαρά υπερτοπικά ή με βάση θεματικές επιλογές».
Όσον αφορά το «γάμο» υγείας και οικονομίας ο κ. Χαρδαλιάς είπε πως πρόκειται για ένα εύλογο ερώτημα που απασχολεί εδώ και πάρα πολλούς μήνες γιατί «η μετάβαση στην επόμενη φάση ήταν κάτι το οποίο αποτελούσε βασική προτεραιότητά έτσι ώστε να καθορίσουν και τα διαφορετικά δόγματα αντιμετώπισης αλλά και τις διαδικασίες μετάβασης». Σύμφωνα με τον κ. Χαρδαλιά, προϋπόθεση είναι να διατηρηθεί η πολύ καλή επιδημιολογική εικόνα μας. «Ακούγεται πάντα ότι μέσα από τις κρίσεις δημιουργούνται ευκαιρίες, αυτό πρέπει να το εξειδικεύσουμε όμως. Η χώρα κλήθηκε, σε αχαρτογράφητα νερά, να δημιουργήσει δομές, που αυτές οι δομές θα πρέπει να παραμείνουν μόνιμες δομές και δη δομές πολιτικής προστασίας, διότι είχαμε κληθεί στο παρελθόν να αντιμετωπίσουμε καταστάσεις αλλά όχι καταστάσεις σαν την COVID-19. Είχαμε να αντιμετωπίσουμε τη γρίπη, που ήταν το ένα άκρο, μέχρι τον Έμπολα που ήταν το άλλο άκρο. Η COVID-19 είχε ξεχωριστά χαρακτηριστικά και η χωροταξική εμπλοκή της ήταν παγκόσμια δηλαδή ήταν κάτι που στην αρχή δεν φάνταζε ότι θα μπορούσε να λειτουργήσει έτσι. Βεβαίως το ερώτημα του “ γάμου” μεταξύ υγείας και οικονομίας είναι ένα σημαντικό δίλημμα που πρέπει να λυθεί, μία εξίσωση που πρέπει να λυθεί», επισήμανε.
Επιπλέον ο κ. Χαρδαλιάς κατέστησε σαφές ότι «δεν μπορεί να ανοίξει η αγορά, η οικονομία σε αυτή τη φάση χωρίς απαραίτητους κανόνες και οδηγίες οι οποίες θα πρέπει από όλους να τηρηθούν. Δεν γίνεται να έχουμε εκπτώσεις σε αυτό το κομμάτι διότι αν ξεφύγει η κατάσταση αυτή και χρειαστεί να κάνουμε βήματα πίσω, σημαίνει ότι θα είναι και ολέθρια τα χτυπήματα στην οικονομία».
«Πρωτίστως λοιπόν για εμάς είναι το ζήτημα της δημόσιας υγείας, της ανθρώπινης ζωής. Από την πρώτη στιγμή καταδείχθηκε αυτό και από τον ίδιο τον πρωθυπουργό και συνεχίζουμε βήμα βήμα ώστε να ανοίξει η αγορά, να ανοίξει με τους κανόνες που πρέπει, και ταυτόχρονα να δημιουργήσουμε δομές τέτοιες που και σε ένα δεύτερο κύμα, σε μία αυριανή, μεθαυριανή, ανάλογη περίσταση, η χώρα μας, η πατρίδα μας, οι πόλεις μας, θα είναι θωρακισμένες, θα είναι ασφαλείς και οι πολίτες όχι μόνο θα νιώθουν αλλά θα είναι και πραγματικά ασφαλείς απέναντι σε οποιαδήποτε απειλή, απέναντι σε οποιαδήποτε κρίση κληθούμε να διαχειριστούμε», κατέληξε ο κ. Χαρδαλιάς.
