Τι σημαίνει η έξοδος της χώρας μας από την ενισχυμένη εποπτεία για την ελληνική οικονομία;
Η επίτευξη αυτού του στόχου – για την οποία ως Κυβέρνηση εργαστήκαμε επί μακρόν, μεθοδικά και συντονισμένα – είναι εξαιρετικής σημασίας για την ελληνική οικονομία. Ενισχύει τη θέση της στις διεθνείς αγορές, συμβάλλει στην ενδυνάμωση της αναπτυξιακής δυναμικής της και στην προσέλκυση επενδύσεων, καθώς η χώρα μας επιστρέφει, πλέον, στην ευρωπαϊκή κανονικότητα και παύει να τοποθετείται ως εξαίρεση στην ευρωζώνη.
Η εξέλιξη αυτή αποτελεί καρπό και αναγνώριση των πολύχρονων θυσιών της κοινωνίας και της συστηματικής κοινής προσπάθειας όλων μας, πολιτών και πολιτείας, μέσα σε ένα περιβάλλον συνεχιζόμενων – σε διεθνές επίπεδο – μεγάλων δυσκολιών και προκλήσεων.
Κλείνει, έτσι, μαζί με την άρση των κεφαλαιακών περιορισμών και την πρόωρη εξόφληση του δανείου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, ένα δύσκολο κεφάλαιο για τη χώρα, το οποίο άνοιξε το 2010.
Η Τουρκία συνεχίζει τις προκλήσεις. Ανησυχείτε για ένα θερμό επεισόδιο, και μάλιστα εν μέσω καλοκαιριού που ο τουρισμός αναμένεται να καταγράψει καλή πορεία;
Από την πλευρά μας, προσβλέπουμε σταθερά σε καλές σχέσεις γειτονίας με την Τουρκία.
Δυστυχώς, από τη δική της πλευρά, η Τουρκία κρατάει μία απαράδεκτη, αυθαίρετη και προκλητική στάση έναντι της χώρας μας. Στάση που αποτελεί αρνητικό παράγοντα για την εμπέδωση της ειρήνης, της σταθερότητας και της οικονομικής ευημερίας στην ευρύτερη περιοχή.
Ευελπιστούμε ότι θα επικρατήσει η στοιχειώδης λογική και δεν θα έχουμε περαιτέρω κλιμάκωση αυτής της στάσης.
Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα πάντα φύλαγε τις Θερμοπύλες της Ελλάδας και της Ευρώπης, και θα είναι έγκαιρα συνεπής στο ραντεβού της με την ιστορία.
Ο πληθωρισμός έχει φτάσει στα επίπεδα του 1994, με αποτέλεσμα να υπάρχουν συνεχείς ανατιμήσεις στο ράφι και να συμπιέζεται το εισόδημα. Ο ΦΠΑ σε είδη πρώτης ανάγκης, όπως το ψωμί ή το γάλα, μπορεί να μειωθεί;
Συναισθανόμαστε πλήρως τις δυσκολίες που προκαλεί η ακρίβεια στην τσέπη των πολιτών. Γι’ αυτό κα στεκόμαστε δίπλα τους, υλοποιώντας ένα ευρύ και γενναίο πρόγραμμα στήριξης απέναντι στις αυξήσεις των τιμών.
Όπως προκύπτει μάλιστα από σχετική έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αλλά και από πρόσφατη μελέτη του Ινστιτούτου Bruegel, η Ελλάδα έχει δαπανήσει πολύ περισσότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης.
Παράλληλα, υλοποιούμε μία οικονομική πολιτική με μειώσεις φορολογικών βαρών και ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών, στην οποία εντάσσονται η αύξηση του κατώτατου μισθού και η σημαντική, περαιτέρω, μείωση του ΕΝΦΙΑ.
Παρεμβάσεις που έχουν αποφέρει καρπούς, καθότι, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ, η Ελλάδα καταγράφει τη δεύτερη μεγαλύτερη μείωση στη φορολογική επιβάρυνση των μισθωτών την περίοδο 2019-2021.
Πρέπει, όμως, να κατανοήσουμε ότι οι πόροι που έχουμε στη διάθεσή μας δεν είναι απεριόριστοι, γι’ αυτό και οφείλουμε να θέτουμε προτεραιότητες στις παρεμβάσεις που αναλαμβάνουμε.
Στόχος και επιδίωξη της Κυβέρνησης είναι να βοηθήσουμε ουσιαστικά τους συμπολίτες μας, καλύπτοντας στον μέγιστο δυνατό βαθμό τις σημερινές ανάγκες τους, χωρίς να υπονομεύουμε το μέλλον της χώρας και της οικονομίας.
Οι τιμές των καυσίμων ανεβαίνουν, θα προχωρήσετε σε κάποια νέα παρέμβαση; Για παράδειγμα, θα επεκτείνετε το fuel pass με μεγαλύτερα ποσά επιδότησης ή μπορεί να υπάρξει απευθείας επιδότηση στην αντλία;
Έχουμε αποδείξει πως όταν καταφέρνουμε και διευρύνουμε τα διαθέσιμα δημοσιονομικά περιθώρια, τα αξιοποιούμε προς όφελος των πολιτών με κοινωνικά δίκαιο τρόπο.
Αυτή τη στιγμή φαίνεται, πράγματι, ότι λόγω της καλής εκτέλεσης του Προϋπολογισμού τον Μάιο – που οφείλεται, όμως, εν πολλοίς στην εφάπαξ εξόφληση του ΕΝΦΙΑ από πολλούς πολίτες – έχει δημιουργηθεί ένας πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος.
Η πρόθεσή μας είναι αυτός ο δημοσιονομικός χώρος να αξιοποιηθεί για την αντιμετώπιση των αυξήσεων στα καύσιμα.
Το ακριβές πλαίσιο, που θα έχει τρίμηνη διάρκεια, με έναρξη τον Ιούλιο, θα το διαμορφώσουμε, υπό τις κατευθύνσεις που θα δώσει ο Πρωθυπουργός, και θα το ανακοινώσουμε αυτή την εβδομάδα.
Η αντιπολίτευση, πάντως, ζητάει τη μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης, ώστε να αυξηθεί η κατανάλωση και να μη χάσει έσοδα το κράτος. Ο ΦΠΑ δεν μπορεί να μειωθεί, αφού είχατε προϋπολογίσει έσοδα με χαμηλότερη τιμή το λίτρο η βενζίνη; Τι λέτε;
Η πραγματικότητα είναι ότι τα φορολογικά έσοδα από τα καύσιμα, που είναι άθροισμα δύο παραγόντων, του ΦΠΑ και του ΕΦΚ, έχουν αυξηθεί.
Εμείς ως Κυβέρνηση ακολουθούμε τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής οι οποίες, σύμφωνα με την επιστολή που λάβαμε όλοι οι υπουργοί Οικονομικών στην Ευρώπη, αναφέρουν ότι η βέλτιστη προσέγγιση είναι τα αυξημένα φορολογικά έσοδα που απορρέουν από τον αυξημένο ΦΠΑ, καθώς και αυτά που προέρχονται από τη φορολόγηση στα υπερκέρδη των επιχειρήσεων, να διανέμονται στοχευμένα στους πολίτες, και όχι οριζόντια.
Επιπρόσθετα, η όποια μείωση θα δημιουργήσει ένα σημαντικό κενό στα έσοδά μας, το οποίο θα πρέπει να καλυφθεί από άλλες πηγές. Ενδεικτικά, μια μείωση του ΕΦΚ και του ΦΠΑ στα καύσιμα κατά 20 λεπτά, θα προκαλούσε απώλεια εσόδων ύψους 1,5 δισ. ευρώ ετησίως.
Και τέλος δεν είμαστε βέβαιοι ότι αυτή η μείωση θα καταλήξει στον καταναλωτή και δεν θα χαθεί στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Εάν ο τουρισμός φέρει αυξημένα έσοδα, μέρος των χρημάτων αυτών μπορεί να επιστραφούν στην κοινωνία στις αρχές του φθινοπώρου, μέσω μιας νέας επιταγής ακρίβειας;
Κάθε φορά κάνουμε αξιολόγηση της τρέχουσας συγκυρίας και, ανάλογα με τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο, πράττουμε το βέλτιστο δυνατό.
Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στην αρχή της τουριστικής περιόδου.
Τα πρώτα σημάδια είναι ιδιαιτέρως θετικά και όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι τα έσοδα από τον τουρισμό μπορούν να υπερβούν φέτος το 80% των εσόδων του 2019, που είναι και ο στόχος ο οποίος έχει ενσωματωθεί στον προϋπολογισμό.
Όταν θα έχουμε πλήρη εικόνα, θα εξετάσουμε τα δεδομένα και, εάν υπάρξει δυνατότητα πρόσθετων παρεμβάσεων, θα την αξιοποιήσουμε.
Έχουμε, άλλωστε, στηρίξει γενναία και αποφασιστικά νοικοκυριά και επιχειρήσεις και έχουμε αποδείξει ότι προσθέτουμε ή εμπλουτίζουμε τα υφιστάμενα μέτρα ή προχωρούμε σε νέες παρεμβάσεις, ανάλογα με τη δυναμική της κρίσης, πάντα με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης και οικονομικής αποτελεσματικότητας.
Την Παρασκευή άνοιξε η πλατφόρμα για την επιστροφή χρημάτων έως 600 ευρώ από τους αυξημένους λογαριασμούς ρεύματος των προηγούμενων μηνών. Οι επιχειρήσεις γιατί δεν συμπεριλαμβάνονται;
Η πλατφόρμα αφορά οικιακούς καταναλωτές για χρεώσεις της κύριας κατοικίας τους, οι οποίες δεν έχουν καλυφθεί από τις εκπτώσεις που έχουν δοθεί μέσω των λογαριασμών ρεύματος. Αφορά επίσης τις αντίστοιχες χρεώσεις της μισθωμένης κατοικίας εξαρτώμενων παιδιών του νοικοκυριού τα οποία σπουδάζουν στο εσωτερικό.
Η επιδότηση θα χορηγηθεί στον λογαριασμό IBAN του καταναλωτή τον Ιούλιο και καλύπτει χρεώσεις σε λογαριασμούς που εκδόθηκαν την περίοδο 1.12.2021-31.5.2022. Το ποσοστό επιδότησης αφορά νοικοκυριά με ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα, μετά την αφαίρεση των φόρων, έως 45.000 ευρώ, δηλαδή το 98% των νοικοκυριών. Η επιδότηση δεν μπορεί να ξεπερνά τα 600 ευρώ ανά καταναλωτή.
Οι επιχειρήσεις επιδοτούνται για το σύνολο της κατανάλωσης από τις αρχές του έτους. Η επιδότηση ισχύει, αναδρομικά, από τον Ιανουάριο και αποτυπώνεται, ήδη, στους λογαριασμούς ρεύματος που λαμβάνουν, στους οποίους αφαιρούνται ποσά που αντιστοιχούν στην ενίσχυση που έπρεπε να λάβουν τους προηγούμενους μήνες.
Σας θυμίζω, επίσης, ότι για τους μήνες Μάιο και Ιούνιο οι επιδοτήσεις ηλεκτρικού ρεύματος είναι σημαντικά ενισχυμένες και διευρυμένες τόσο για οικιακούς καταναλωτές όσο και για επιχειρήσεις, ενώ από τον Ιούλιο ενισχύεται οριζόντια ο μηχανισμός εκπτώσεων στα τιμολόγια ρεύματος, ώστε να σταθεροποιηθεί η τιμή λιανικής.
Το κόστος δανεισμού αυξάνεται το τελευταίο διάστημα, ιδίως στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας. Αυτό δεν σας προκαλεί ανησυχία για τη βιωσιμότητα του χρέους;
Ο πόλεμος στην Ουκρανία, η ενεργειακή κρίση και η αβεβαιότητα που προκαλείται από αυτές τις συνθήκες, καθώς και η δρομολόγηση συσταλτικής νομισματικής πολιτικής από τις κεντρικές τράπεζες, έχουν οδηγήσει τις διεθνείς αγορές σε υψηλή μεταβλητότητα, με άμεσο επακόλουθο την αύξηση του κόστους δανεισμού των χωρών της ευρωζώνης, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας.
Φυσικά, κινήσεις όπως η πρόσφατη απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να παρέμβει για τον περιορισμό του κατακερματισμού της αγοράς ομολόγων της ευρωζώνης, συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του προβλήματος.
Από ’κει και πέρα, όσον αφορά στη χώρα μας, το δημόσιο χρέος της Ελλάδας είναι μεν, εδώ και δεκαετίες, υψηλό, αλλά είναι βιώσιμο, όπως πιστοποιούν όλοι οι διεθνείς θεσμοί, οίκοι αξιολόγησης και εταίροι. Οι παράμετροί του είναι ευνοϊκές, οι μεικτές ετήσιες χρηματοδοτικές ανάγκες και οι δαπάνες εξυπηρέτησης τόκων είναι χαμηλές, ενώ τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας διατηρούνται σε υψηλά, ασφαλή επίπεδα, καθώς εφαρμόζουμε μια διορατική εκδοτική στρατηγική. Επιπλέον, το δημόσιο χρέος υποχώρησε σημαντικά πέρυσι, καταγράφοντας μια από τις μεγαλύτερες ετήσιες μειώσεις δημοσίου χρέους στην ιστορία της ευρωζώνης. Το ίδιο εκτιμάται και για φέτος.
