Λίγα 24ωρα πριν από την κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες όπου θα κυριαρχήσει το ζήτημα της ενεργειακής κρίσης που πλήττει ολόκληρη την Ευρώπη, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας με συνέντευξή του στην «Political» τονίζει την ανάγκη κοινής αντιμετώπισης του ζητήματος από την ΕΕ.
Επιπλέον σημειώνει πως, παρά τις αντιξοότητες που εξακολουθούν να υπάρχουν από τις πρωτοφανείς κρίσεις, η χώρα αποπλήρωσε νωρίτερα το ΔΝΤ, ενώ τον Αύγουστο βγαίνει από το καθεστώς της ενισχυμένης εποπτείας.
Όσον αφορά το ενδεχόμενο νέων πρόσθετων μέτρων στήριξης, ο υπουργός Οικονομικών τονίζει πως η κυβέρνηση αξιοποιεί διαρκώς όλες τις διαθέσιμες δυνατότητες και τα περιθώρια που υπάρχουν.
Ωστόσο, για την επέκταση της ρήτρας διαφυγής, ο Χρήστος Σταϊκούρας επισημαίνει πως θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί με όρους δημοσιονομικής υπευθυνότητας.
Ολόκληρη η συνέντευξη του Χρήστου Σταϊκούρα.
Είμαστε λίγα 24ωρα πριν από την Σύνοδο Κορυφής. Εκτιμάτε, από το κλίμα που εισπράξατε στις συνεδριάσεις του Eurogroup και του Ecofin, θα υπάρξουν τελικά μέτρα για την κοινή αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης;
Οι συζητήσεις στις συνεδριάσεις του Eurogroup και του Ecofin, την περασμένη Δευτέρα και Τρίτη, επικεντρώθηκαν στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για επέκταση της ρήτρας διαφυγής και το 2023, ακριβώς λόγω της υψηλής αβεβαιότητας που προκαλούν η γεωπολιτική και η ενεργειακή κρίση στις ευρωπαϊκές οικονομίες. Ωστόσο, είναι απολύτως σαφές ότι η επέκταση της ρήτρας διαφυγής θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί με όρους δημοσιονομικής υπευθυνότητας.
Από ’κει και πέρα, έχω επανειλημμένα τονίσει ότι απαιτούνται κοινές, ευρωπαϊκές λύσεις, για να αντιμετωπιστεί, στον πυρήνα του, το πρόβλημα των αυξημένων τιμών στην αγορά ενέργειας.
Παρά τις αντιξοότητες που υπάρχουν από τις πρωτοφανείς κρίσεις που εξακολουθούμε να αντιμετωπίζουμε, η χώρα μας κατάφερε να αποπληρώσει νωρίτερα το ΔΝΤ, ετοιμάζεται να βγει από την αυστηρή εποπτεία, αλλά και για την είσοδό της στην επενδυτική βαθμίδα. Πόσο εφικτοί είναι αυτοί οι δύο στόχοι; Τι θα σημάνουν για την πορεία της ελληνικής οικονομίας;
Πράγματι, παρά τις πρωτοφανείς δυσκολίες και τις πολλαπλές, διεθνείς κρίσεις των τελευταίων ετών, η Ελλάδα προοδεύει, εξελίσσεται, ενδυναμώνεται και αναβαθμίζεται. Η χώρα μας γυρίζει σελίδα. Κλείνει, σταδιακά, δύσκολα κεφάλαια του παρελθόντος και επιστρέφει δυναμικά στην ευρωπαϊκή κανονικότητα.
Επιστρέφει χάρη στην ενδεδειγμένη οικονομική πολιτική που εφαρμόζει η παρούσα Κυβέρνηση την τελευταία τριετία, αντιμετωπίζοντας άμεσα και αποτελεσματικά όλες τις κρίσεις και υπηρετώντας με συνέπεια, στρατηγικούς στόχους και δεσμεύσεις. Στο πλαίσιο αυτό, ως Κυβέρνηση, πέραν των πρωτοφανών μέτρων στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, τις ουσιαστικές μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών και το πλήθος φιλο-αναπτυξιακών πολιτικών που υλοποιούμε από τα μέσα του 2019, αναλαμβάνουμε, παράλληλα, πρωτοβουλίες που ενισχύουν περαιτέρω τη διεθνή αξιοπιστία της χώρας και επισφραγίζουν το κλείσιμο της οικονομικής κρίσης της περασμένης δεκαετίας.
Πρωτοβουλίες όπως αυτή που περιγράφετε και αφορά την πρόωρη αποπληρωμή των οφειλών μας προς το ΔΝΤ. Αποπληρωμή που ξεκίνησε, συνεχίστηκε και ολοκληρώθηκε τον Απρίλιο του 2022 από την Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και που συνιστά μια κίνηση υψηλού συμβολισμού, αλλά και ουσιαστικού οφέλους. Εκπέμπει ηχηρό μήνυμα προς τις αγορές, αποφέροντας ταυτόχρονα εξοικονομήσεις στον κρατικό προϋπολογισμό, συνολικού ύψους 230 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα, συνεχίζουμε στην ίδια κατεύθυνση ώστε να επιτύχουμε και τους άλλους εθνικούς στόχους: η έξοδος της χώρας από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας τον προσεχή Αύγουστο έχει, ήδη, δρομολογηθεί, όπως πιστοποίησε πρόσφατα η 14η – και τελευταία – έκθεση ενισχυμένης εποπτείας της χώρας από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, ενώ εργαζόμαστε με συνέπεια και μεθοδικότητα για την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας το 2023.
Η επίτευξη των δύο αυτών στόχων είναι εξαιρετικής σημασίας για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, καθώς ενισχύει τη θέση της στις διεθνείς αγορές, με όλα τα οφέλη που αυτό συνεπάγεται για το κόστος δανεισμού της χώρας, των επιχειρήσεων και των πολιτών, την προσέλκυση επενδύσεων και την ενδυνάμωση της αναπτυξιακής δυναμικής της οικονομίας.
Ωστόσο, οι πολίτες αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα από την ακρίβεια, ενώ οι αυξήσεις στα καύσιμα σπάνε το ένα ρεκόρ μετά το άλλο. Υπάρχουν περιθώρια για επιπρόσθετα μέτρα στήριξης;
Η ακρίβεια, πυροδοτούμενη κυρίως από την εκτίναξη του ενεργειακού κόστους, αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η χώρα μας, αλλά και ολόκληρη η Ευρώπη.
Ως Κυβέρνηση, όπως σε κάθε κρίση, έτσι και σε αυτή, στεκόμαστε δίπλα στους συμπολίτες μας, υλοποιώντας ένα ευρύ και γενναίο πρόγραμμα στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, το οποίο απορροφά το μεγαλύτερο μέρος των αυξήσεων στην αγορά ενέργειας. Πρόγραμμα που εξαντλεί – με τα σημερινά δεδομένα – τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο, διοχετεύοντας διπλάσιους πόρους για τη στήριξη των πολιτών σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, όπως καταγράφεται και στην τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Παράλληλα, ενισχύουμε το υφιστάμενο πλέγμα μέτρων, με νέες παρεμβάσεις που εκτείνονται σε 3 άξονες:
1ον. Σημαντική ενίσχυση και γενναία διεύρυνση των επιδοτήσεων ηλεκτρικού ρεύματος για τους μήνες Μάιο και Ιούνιο.
2ον. Αναδρομική επιδότηση του 60% του αυξημένου κόστους ρεύματος που έχουν χρεωθεί οι καταναλωτές για λογαριασμούς που εκδόθηκαν από τον Δεκέμβριο του 2021 έως τον Μάιο του 2022.
3ον. Ενίσχυση του μηχανισμού εκπτώσεων στα τιμολόγια ρεύματος – οριζόντια – από τον Ιούλιο του 2022 και με χρονικό ορίζοντα έως και ένα έτος, ώστε να σταθεροποιηθεί η τιμή λιανικής σε συγκεκριμένα επίπεδα και να απορροφηθεί το 70%-90% της αύξησης στην τιμή της κιλοβατώρας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Συνεπώς, στηρίζουμε την κοινωνία και τις παραγωγικές δυνάμεις του τόπου μας, για να ξεπεράσουμε όλοι μαζί και αυτή τη δοκιμασία. Τα καταφέραμε στην υγειονομική κρίση, θα τα καταφέρουμε και τώρα. Αξιοποιούμε τις διαθέσιμες δυνατότητες και περιθώρια, ενώ μόλις καταφέρουμε αυτά να διευρυνθούν, αποδίδουμε το όφελος στην κοινωνία. Αυτό θα πράξουμε και μελλοντικά.
Η παράταση για δημοσιονομική ευελιξία και για το 2023 είναι μία απόφαση που μπορεί να δώσει μεγαλύτερη άνεση στην Κυβέρνηση για να αντιμετωπίσει τον εισαγόμενο πληθωρισμό;
Η Κυβέρνηση αντιμετωπίζει με τον καλύτερο εφικτό τρόπο τις προκλήσεις του υψηλού πληθωρισμού. Αξιοποιεί τον δημοσιονομικό χώρο που δημιουργείται από την καλή εκτέλεση του προϋπολογισμού, περιορίζει τους κινδύνους και ενισχύει τη βοήθεια προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις – στο μέτρο του δυνατού –, διασφαλίζοντας παράλληλα δημοσιονομική σταθερότητα.
Για το 2023, στο πλαίσιο της διασφάλισης της δημοσιονομικής σταθερότητας, έχουμε, ήδη, προβλέψει την επιστροφή σε πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 1,1% του ΑΕΠ. Όπως, άλλωστε, κατέστη σαφές στο τελευταίο Eurogroup, η παράταση της δημοσιονομικής ευελιξίας δεν αλλάζει τον ευρωπαϊκό στόχο για σταδιακή μετάβαση σε δημοσιονομικά ουδέτερες, βιώσιμες πολιτικές από την προσεχή χρονιά.
Πιστεύετε πως με την αύξηση του κατώτατου μισθού, τις μειώσεις στον ΕΝΦΙΑ και τις πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση των υπέρογκων λογαριασμών στο ρεύμα, θα αλλάξει το κλίμα στην κοινωνία και θα μετριαστεί η δυσαρέσκεια που επικρατεί;
Στόχος και επιδίωξη της Κυβέρνησης είναι να βοηθήσουμε ουσιαστικά τους συμπολίτες μας, καλύπτοντας στον μέγιστο δυνατό βαθμό τις σημερινές ανάγκες τους, χωρίς όμως να υπονομεύουμε το μέλλον της χώρας και της οικονομίας. Γνώμονας παραμένει η κοινωνική αλληλεγγύη, μέσω όμως μιας υπεύθυνης δημοσιονομικής πολιτικής.
Στο πλαίσιο αυτό, υλοποιούμε παρεμβάσεις όπως αυτές που περιγράφετε και οι οποίες εντάσσονται σε ένα συνολικό, ευρύτερο πλαίσιο οικονομικής πολιτικής προς την κατεύθυνση μείωσης των φορολογικών βαρών και ενίσχυσης του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών. Παρεμβάσεις που έχουν αποφέρει καρπούς, καθότι σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ, η Ελλάδα καταγράφει τη δεύτερη μεγαλύτερη μείωση στη φορολογική επιβάρυνση των μισθωτών διεθνώς, την περίοδο 2019-2021, ενώ και το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών το 2021 ήταν αυξημένο κατά 3,7 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2019.
Βεβαίως, ο υψηλός πληθωρισμός δοκιμάζει για άλλη μια φορά τις αντοχές της κοινωνίας και της οικονομίας, προκαλώντας – μια πράγματι δικαιολογημένη – δυσαρέσκεια. Συναισθανόμαστε τις δυσκολίες που προκαλεί η ακρίβεια και απαντάμε στις αγωνίες και στα προβλήματα της κοινωνίας, με αμεσότητα και ρεαλισμό. Παράλληλα, διαβεβαιώνουμε τους πολίτες ότι η Κυβέρνηση θα συνεχίσει να στέκεται δίπλα τους για όσο διάστημα απαιτηθεί, στο πλαίσιο πάντα των δημοσιονομικών δυνατοτήτων. Το αποδείξαμε έμπρακτα αυτά τα τρία χρόνια διακυβέρνησης και θα συνεχίσουμε να το πράττουμε χωρίς δισταγμούς, με σχέδιο αλλά και μέριμνα για την επόμενη ημέρα.
Η Κυβέρνηση μπαίνει στον τελευταίο χρόνο της θητείας της. Εκτιμάτε πως οι φοροελαφρύνσεις για τις οποίες έχει δεσμευτεί ο πρωθυπουργός, όπως και η περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, θα προλάβετε να τις κάνετε πράξη;
Έχουμε ήδη δεσμεύσει τον υφιστάμενο δημοσιονομικό χώρο για την επέκταση των υφιστάμενων μέτρων, εκτός αυτών που ήδη έχουν μονιμοποιηθεί. Αναζητούμε τον πρόσθετο χώρο για να καλυφθεί το σύνολο των εξαγγελιών μας για επέκταση της απαλλαγής από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης και για τον Δημόσιο Τομέα, μέχρι την κατάθεση του προσχεδίου του προϋπολογισμού για το 2023.
Όπως έχει επανειλημμένα τονίσει ο Πρωθυπουργός, ο σχεδιασμός μας έχει ορίζοντα τετραετίας.
